فیلم "چ" کاری از ابراهیم حاتمی کیا و محصول سال 1392 است. این فیلم داستان 2 روز از زندگی شهید مصطفی چمران از روز 25 تا 27 مرداد 1358 را در پاوه به تصویر می‌کشد.

اگرچه فیلم «چ» به خاطر مسائل حاشیه ای نتوانست به عنوان بهترین فیلم در جشنواره فجر انتخاب شود؛ اما این فیلم  بعد از گذشت یک هفته از اکران آن در سینماهای تهران 90 میلیون تومان فروش داشت.

فیلم "چ" به خاطر داشتن یک کارگردان انقلابی نتوانست در میان اپوزیسیون مورد توجه واقع شود و این فیلم در فاصله کوتاهی مورد نقد تعداد زیادی از شبکه های اپوزیسیون قرار گرفت.

این درحالی بود که فرزندان شهدا و تعداد زیادی از دانشجویان در مراسم های مختلف از ابراهیم حاتمی کیا به خاطر ساخت این فیلم تشکر کردند.

همچنین سردار "احمد حق طلب" رئیس سازمان حفظ و نشر آثار دفاع مقدس در سپاه و بسیج از تمجید رهبر معظم انقلاب از فیلم "چ" خبر داد و اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اخیرشان با مسئولین راهیان نور کل کشور از فیلمی که اخیرا در خصوص حادثه پاوه ساخته شده بود، تجلیل به عمل آورند.

وی افزود: ایشان تاکید داشتند که بازگویی حوادث مهم دفاع مقدس در شرایط فعلی، بسیار ارزشمند و قابل تقدیر است و فیلم "چ" به خوبی توانست که ابعاد اتفاقات آن روزهای پاوه و ایثارگری‌ها و دلاورمردی‌های مردم را به تصویر بکشد.

علیرضا قزوه مدیر دفتر آفرینش‌های ادبی حوزه هنری گفت‌: «چ» یک کار باارزش در زمینه سینمای دفاع مقدس و معرفی شخصیت شهید چمران است،‌ این فیلم به‌نظر من بسیار پخته‌تر‌، پرمایه‌تر و پرافتخار‌تر است نسبت به فیلمی که به‌موازات آن در حال اکران است‌.

وی ادامه داد:‌ «چ» چند سر و گردن بالاتر از «معراجی‌ها»‌ است. با توجه به اینکه جامعه ما که بارها نشان داده رویکردش به فیلم‌هایی با محتوا و ساختار قوی است، انتظار می‌رفت در گیشه نیز فیلم حاتمی‌کیا مقام نخست را کسب کند،‌  اما آمارها حکایت از این دارد که معراجی‌ها در گیشه رقم بالایی دارد،‌ این فیلم نیز به‌نوبه خود فیلم بدی نیست،‌ اما در قیاس با «چ» بسیار عقب است،‌ «چ» یک استثنا در سینمای دفاع مقدس ما است،‌ فیلمی بسیار زیبا با روایتی قوی و پخته از شهید چمران.

محمد کرمی راد از فرماندهان نظامی سالهای دفاع مقدس در مناطق عملیاتی غرب و همرزم شهید چمران فیلم "چ" را یک روایت دهه نودی از سالهای دفاع مقدس عنوان کرد و افزود: روایت حاتمی کیا از حضور چمران در پاوه یک نگاه منحصر به فرد است که علاوه بر یک بینش مستند به انچه که به وقوع پیوسته است یک کار حرفه ای بر مبنای ساختارهای سینمای حماسی را ارائه می کند.

این همرزم شهید چمران گفت: ورود چمران به پاوه با مخاطرات زیادی همراه بود به طوری که ضد انقلاب هلی کوپتر حامل چمران را دو بار مورد اصابت قرار داد. شاید خود عناصر ضد انقلاب نیز می دانستند که یک سپاه در هلیکوپتر حامل چمران سنگر گرفته است.

شاید فیلم "چ" در جای خود به عنوان اولین فیلمی که قطعه کوتاهی از زندگی یک شهید را نشان می داد به خوبی توانست مخاطبان را جذب کند اما موضوع اصلی این است استقبال گسترده از این فیلم درس خوبی به مسئولین سینمایی کشور داد.

استقبال گسترده از فیلم "چ" نشان داد که جوانان و نسل امروز بیشتر از هر زمان تشنه دریافت روایت دفاع مقدس به شکل الگو گیری از شهدا و فرماندهان بزرگ 8 سال جنگ تحمیلی هستند.

 تاریخ سینمای ایران بیشتر شاهد ساخت فیلم های طنز از سوی سینما برای 8 سال دفاع مقدس بود تا بتواند از این طریق مخاطبان خود را پیدا کند اما این بار فیلم "چ" به صورت کاملاً جدی و در برداشتی کوتاه از 2 روز زندگی شهید چمران توانست به خوبی مخاطبان خود را جذب کند و فرش فوق العاده ای را در همان روزهای ابدایی داشته باشد.

هرچند که این فیلم به بیان رشادت های شهید چمران پرداخته بود و نتوانست رشادت های دیگر شهدا در منطقه پاوه را به تصویر بکشد؛ اما همین برش کوتاه مورد تشویق و تقدیر بسیاری از خانواده های شهدا قرار گرفت.

امید است مسئولین سینمایی کشور این روش فیلم سازی را بیشتر مورد حمایت قرار دهند تا زندگی نامه شهدا و شرح رشادت های آنها به صورت عملی به تصویر کشیده شود و جوانان بتوانند از این طریق با گرفتن الگو از شهدا، در مسیر اعتلای انقلاب قدم بردارند.

وی افزود: حاتمی کیا با ظرافت خاصی نبوغ چمران را به تصویر کشده است و به خوبی تغییر معادلات با حضور چمران در پاوه را به تصویر می کشد. شهید چمران با دانش نظامی خاصی از اندک نیروهای در اختیار بیشترین بهره را برد.

حاتمی کیا از پس صحنه های سخت جنگ در پاوه برآمده است

رئیس اسبق پژوهشکده امنیتی و دفاعی کشور خاطر نشان کرد: گاهی اوقات برخی از صحنه های دفاع مقدس در هیچ قالبی قابل بیان نیست. یکی از این صحنه های عجیب انهدام و سقوط هلی کوپتر حامل مجروحان در پاوه بود که به دستور چمران از زمین بلند شد.

وی ادامه داد: شهید چمران در ده دقیقه ای که دستور بلند شدن هلی کوپتر و انتقال مجروحان را داد تا زمانی که بالگرد سقوط کرد و تیغه آن باعث دونیم شدن یک نفر و قطع سر یکی دیگر از افراد شد آن چنان بر افروخته شد که نمی شود گفت او چه لحظات سختی را تحمل کرد اما این صحنه به کمک خلاقیت حاتمی کیا و بهره گیری از فنون روز تولید تصویر به خوبی به تصویر کشیده است.

کرمی راد خاطر نشان کرد: مناجات های عارفانه چمران در چهره او دیده می شد. او از روز که در ژاندرمری با ضد انقلاب مذاکره کرد و مهلت خواست تا زمانی که امام حکم جهاد دادند بی صدا در حال مناجات بود و ما این را از چهره او می خواندیم. چمران اشک های رزمندگانی که مجروحین را از شهر تخلیه می کردند را با مناجات های همراه با سکوت خود درک می کرد. او گفت که این حکم امام پاوه را آزاد کرده است.

کرمی راد در پایان خاطر نشان کرد: اگر می بینید که اشتیاق برای دیدن فیلم چمران در میان مردم موج می زد بدانید که مناجات های خالصانه چمران با تلاش خالصانه عوامل فیلم ممزوج شده و مردم را پای تصویر می نشاند.