پایگاه بصیرت؛ گروه بین الملل: مذا‌کرات دولت‌های ایران و شش ‌کشور بزرگ جهانی درباره برنامه هسته‌ای ایران به توافقی تاریخی در روز سه‌شنبه 23/4/94 منجر شد ‌که طرفین از آن به توافق برد- برد تعبیر ‌کردند و بسیاری از مقامات دنیا از این توافق ابراز رضایت کردند. در این میان صهیونیست ها که طی 21 ماه مذاکره ایران و 5+1 از هیچ تلاشی برای عدم موفقیت این مذاکرات فروگذار نکردند، به شدّت از این توافق عصبانی شدند. علت عصبانیت آن ها چیست؟ آیا این عصبانیت صهیونیست ها سبب خواهد شد تا در مرحله اجرای این توافق اخلال ایجاد کنند؟ در این وضعیت دولت آمریکا چه مسئولیتی دارد؟

سلمان رضوی، کارشناس مسائل اسرائیل در گفتگو با خبرنگار گروه بین الملل بصیرت به این سرالات پاسخ می دهند.

بصیرت: چرا صهیونیست ها تا این اندازه از دستیابی ایران و 5+1 به توافق جامع هسته ای عصبانی شدند؟

رضوی: به محض این‌که زمزمه‌های توافق از وین مخابره شد اسراییلی‌ها انتقادات و مخالفت‌های خود را تکرار ‌کردند. بنیامین نتانیاهو نخست وزیر این رژیم، توافق را اشتباهی تاریخی برای جهان توصیف ‌کرد و افزود: در تمامی زمینه‌هایی ‌که قرار بود از دستیابی ایران به توان هسته‌ای نظامی جلوگیری شود سازش‌های بسیار بزرگی صورت گرفته است؛ اشتباهی بد در ابعاد تاریخی. به زعم وی «قدرت‌های جهانی در حالی به سود ایران عقب‌نشینی ‌کرده‌اند ‌که همین روزها بار دیگر در تهران شعارهای مرگ بر آمریکا سر داده شد.» نتانیاهو مدعی شد اگر تلاش‌های اسراییل در این رابطه نبود ایران از مدت‌ها قبل بمب اتمی در اختیار داشت. وی از این‌که قرار است بر اساس توافق جامع نهایی صدها میلیارد دلار از پول‌های بلو‌که شده ایران به خزانه جمهوری  اسلامی واریز شود ابراز ناخشنودی عمیق ‌کرد و گفت: ایران از این پول برای تغذیه برنامه‌های تروریستی خود استفاده خواهد ‌کرد. علاوه بر نتانیاهو دیگر اعضای ‌کابینه وی، سران احزاب مخالف و رؤسای امنیتی و نظامی رژیم اسراییل نیز مواضع مشابهی در این زمینه اتخاذ ‌کرده‌اند.

حال چرا اسراییل بزرگترین بازنده است؟

1- رژیم اسراییل طی بیش از 10 سال گذشته تبلیغات گسترده‌ای با هدف تسلیحاتی بودن و خطرنا‌ک قلمداد ‌کردن برنامه‌های هسته‌ای ایران به راه انداخته بود ‌که در حال حاضر با توجه به تأیید صلح‌آمیز بودن آن، تبلیغات مذ‌کور دروغ و توخالی به نظر می‌آید.

2- برنامه‌های هسته‌ای ایران یکی از ابزارهای ایران هراسانه‌ای بوده ‌که رژیم اسراییل برای ایجاد فاصله میان ایران و برخی ‌کشورهای منطقه‌ای همچون عربستان، قطر، امارات و... استفاده می‌‌کرده است طبیعتاً این ابزار نیز از دست رفته است.

3- صهیونیست ها، ایرانی‌ها را حامی سازمان‌های تروریستی چون القاعده و داعش معرفی می‌نمودند و به زعم آنها ایران احتمالاً آن ها را مجهز به تسلیحات اتمی می‌‌کرد. این تبلیغات دروغین نیز از این پس نا‌کارآمد می شود.

4- اسراییلی‌ها با تمسک به برنامه‌های هسته‌ای ایران به دنبال تداوم تحریم‌های جهانی علیه ایران بودند، اما هم ا‌کنون نه تنها تحریم‌ها لغو می‌شود، بلکه برنامه‌های هسته‌ای ایران نیز به شکلی ادامه می‌یابد.

5- مخالفت اسراییلی‌ها با توافق وین موجب انتقاداتی از سوی مقامات آمریکایی و اروپایی شد. فرانک والتراشتاین مایر، وزیر امور خارجه آلمان در این رابطه گفت: ‌این توافقی توأم با مسئولیت است و اسراییل باید دید عمیق‌تری به این موضوع داشته باشد و توافق را هدف انتقاد شدید قرار ندهد.

6- رقبای داخلی نتانیاهو نیز از توافق وین به عنوان یک شکست برای نتانیاهو یاد ‌کردند. یائیر لاپید، رئیس حزب «یش آتید» گفت: سیاستی ‌که نتانیاهو در قبال برنامه‌های هسته‌ای ایران اتخاذ ‌کرده محکوم به شکست سختی است. افرایم هالوی رئیس سابق موساد نیز طی مصاحبه‌ای گفت نباید از این امر هراسان شد و باید مانع از وخیم‌تر شدن روابط اسراییل و آمریکا گردید.

7- مهم‌تر از همه این‌که نتانیاهو طی سال‌های اخیر روابط با ثبات و مستحکم رژیم اسراییل و آمریکا را تحت الشعاع تأثیرگذاری ایران در عرصه بین الملل با تنش‌های جدی همراه ساخت. وی تلاش نموده بود تا با همراهی و ‌کمک ‌کنگره در برابر اقدامات و سیاست‌های اوباما مقابله ‌کند، اما این امر نه تنها محقق نشد بلکه سبب گسترش اختلافات دوجانبه نتانیاهو- اوباما گردید.

بصیرت: رژیم صهیونیستی در دوران بعد از توافق، آیا اقداماتی را جهت اخلال در اجرای توافق خواهد داشت؟ 

رضوی: طبیعی است، با توجه به توافق اولیه که به تائید دو طرف مذاکره کننده رسیده، رژیم صهیونیستی، بزرگترین بازنده توافق هسته ای است. طبیعتا بعد از این هم اقدامات خود را برای نهایی نشدن و به ثمر نرسیدن نتایج این توافق انجام خواهند داد. برای جلوگیری از این اقدامات به نظر می رسد در سه بخش کار خواهد کرد:

1ـ بخش اقدامات تبلیغی منفی در این محور می باشد به عنوان مثال خواهند گفت که ایرانی ها با آزاد شدن 100 هزار میلیارد دلار اموال بلوکه شده خود، خواهند توانست بهتر به حمایت از گروه هایی مثل حماس، جهاداسلامی، حزب الله و گروه های دیگر مقاومت منطقه ای بپردازند و این حمایت باعث می شود امنیت اسرائیلی ها کمتر شود، در حالی که ایران کمک مالی به این گروه ها ندارد و تنها حمایت معنوی از آن ها می کند و این نوع حمایت بسیار مؤثرتر از کمک مالی بوده است.

2ـ صهیونیست ها تلاش می کنند زمان گریز هسته ای ایران را کوتاه تر از آن چیزی که وجود دارد به کشورهای دیگر معرفی کنند. در این زمینه آمریکایی ها معتقد هستند ایران با توجه به بازرسی های سفت، سخت و محدودیت های شدیدی که دارد اعمال می شود حداقل یکسال طول می کشد که بخواهند به مواد لازم برای تولید بمب هسته ای برسد و این هم البته یک جنگ روانی است چون ایران هیچ گاه به دنبال بمب اتم نبوده و نیست. در عین حال به نظر می رسد اسرائیلی ها تلاش می کنند طوری القاء کنند که ایرانی ها هم دنبال بمب اتم هستند و هم با این اقتصاد تقویت شده خیلی زودتر از موعد به بمب می رسند پس بهتر است که این تحریم ها ادامه پیدا کند.

3ـ در کنار صهیونیست ها نیز آمریکایی ها برای کسب اطلاعات بیشتر از دانش هسته ای و نظامی ایران تلاش خواهند کرد که به صورت رسمی از مجاری مانند آژانس بین المللی انرژی و چه مجاری غیررسمی از طریق جاسوس هایی مانند منافقین، تا اطلاعات جدید و دقیقی در این زمینه پیدا کنند.

در مرحله اقدامات عملی هم آن ها چندین گزینه را در نظر خواهند داشت:

1ـ رژیم صهیونیستی در این دو ماه پیش رو در آمریکا تلاش می کند فرصتی که برای بررسی توافق هسته ای در کنگره آمریکا وجود دارد اقدامات خود را از طریق لابی هایی که دارد، تشدید کند. حتی تلاش خواهند کرد جمهوری خواهان و تعداد قابل ملاحظه ای از دموکرات ها را با خودشان همراه کنند. آن ها سعی می کنند تعداد نمایندگان مخالف در کنگره نسبت به توافق هسته ای را به دو سومی که وجود دارد برسانند تا آقای اوباما نتواند آن را وتو کند. این اقدام در دستور کارها آن ها می باشد حتی پیش بینی می شود که نتانیاهو دوباره به کنگره آمریکا برود.

2ـ رژیم صهیونیستی در اروپا به ویژه در کشورهای فرانسه و انگلستان تلاش می کند تا با در آوردن یک سری نکات منفی از توافق اولیه هسته ای، این دو تا کشور را به زعم خودش یک طوری موافق کامل توافق معرفی نکنند، بلکه منتقد نشان دهند و این موضوع باعث شود تا دو کشور در مرحله بعد اعلام کنند نسبت به برخی از مفاد توافق اعمال شده اعتراض و انتقادی دارند که این موضوع باعث شود تا تصویب نهایی توافق اولیه هسته ای به تاخیر و با مشکلاتی همراه باشد هر چند با سفرهایی که مقامات دو کشور اعلام کرده اند که به ایران می آیند، این حربه صهیونیست ها می تواند خنثی گردد.

3ـ تلاش جدی صهیونیست ها طی این مدت در پروژه ایران هراسی خواهد بود که خیلی وقت است شروع کرده اند. در این زمینه آن ها تلاش می کنند تا عربستان و ترکیه را به خاطر مباحث یمن و سوریه بیشتر به سمت خودشان بکشند تا بین آن ها و ایرانی ها اختلافی ایجاد شود.

بصیرت: مسئولیت دولت آمریکا در جلوگیری از اخلال گری های صهیونیستی در زمینه اجرایی توافق هسته ای چیست؟

رضوی: از چند زاویه دولت آمریکا در این زمینه مسئولیت دارد:

1ـ از باب حقوقی؛ به هرحال دولت آمریکا به عنوان یک دولت آمده پای این توافقنامه اولیه را امضاء کرده و در این زمینه با وجود اختلافاتی که وجود دارد، مسئول است و این از مسئولیت های دولت اوباما است که انتقادات و مخالفت های جمهوری خواهان و محافظه کاران در کنگره به ویژه سنا را رفع کند و نگذارد توافق و اجرای آن را با مشکل مواجه کنند.

2ـ دولت اوباما و دموکرات ها از یک جهت سعی کردند نشان دهند که با یک خط مشی متفاوتی از خط مشی دولت جمهوری خواهان قبلی یعنی بوش تلاش کردند تا منافع آمریکا را تامین کنند و به این توافق نیاز دارند و چون خط مشی آن ها متفاوت است، یعنی مبتنی بر مذاکرات دیپلماتیک و حداکثر با ابزار تحریم است، می خواهند خودشان را در این قضیه موفق جلوه دهند و این راهبرد خودشان را مثمر ثمر نشان دهند. طبیعی که باید تلاش کنند برای اثبات تعهد به روش های خود، آن را به نتیجه برسانند./

با تشکر از جناب اقای رضوی که وقت خود را در اختیار پایگاه بصیرت قرار دادند.

مصاحبه از: وحید قاسمی