یک فنجان بصیرت
چه فرقی می کند.
درعصر ارتباطات نفس بکشم یا قرون وسطا.
وقتی خبری ازتو نباشد.
دوره جاهلیت است.
اللهم عجل لولیک الفرج ....
|
ایران و روسیه در مناطق متعددی با هم منافع مشترک دارند. به عنوان مثال هر دو کشور در مناطقی نظیر آسیای مرکزی، منطقهی قفقاز، و منطقهی خاورمیانه خواهان عدم مداخله آمریکا و جلوگیری از نفوذ ایالات متحده در این مناطق هستند. در این زمینه هر چه روابط ایران و روسیه به هم نزدیکتر شود میتوانند با استفاده از ظرفیت ها و پتانسیلهایی که دارند، گامهای مؤثرتری بردارند، کما این که ما امروز میبینیم حداقل در مورد سوریه این مسئله به واقعیت پیوسته است.
پایگاه بصیرت / گروه بین الملل/وحید قاسمی
دیدار هفته قبل ولادیمیر پوتین با رهبر معظم انقلاب و سخنان دو طرف در این نشست، یکی از اتفاقات مهم در روابط ایران و روسیه محسوب می شود. در این دیدار صمیمانه، رهبر معظم انقلاب و رئیس جمهور روسیه از افزایش روابط دو کشور بسیار بیشتر از آنچه اکنون است، سخن گفتند. از طرفی شاهد هستیم که در حل بحران سوریه چند سال است، مسکو و تهران با یکدیگر همکاری دارند و امروزه می توان از زمینه های همکاری طولانی مدت بین این دو کشور سخن گفت.
جهت بررسی بیشتر این موضوع با شعیب بهمن، کارشناس مسائل روسیه، گفتگویی را انجام داده ایم که در ذیل می آید: بصیرت: با توجه دیدار پوتین با رهبرانقلاب، به نظر شما می توان از آغاز رابطه ایران و روسیه در سطح راهبردی سخن گفت؟ شعیب بهمن: در طول سالهای گذشته روابط ایران و روسیه همواره با فراز و نشیبهای مختلفی همراه بوده است. واقعیت امر این است که هر دو کشور در سطح رهبران عالی خواهان ایجاد یک رابطه راهبردی استراتژیک بین دو کشور هستند. در این رابطه ما پیشتر در سخنان مقام معظم رهبری شاهد این قضیه بودیم. در حال حاضر آقای پوتین و کرملین هم به صراحت این مسأله را اعلام میکنند. من تصور میکنم با توجه به سفر آقای پوتین به ایران همکاریهای مختلفی بین دو کشور در خصوص مسائل منطقهای و همچنین مسائل دوجانبه شکل بگیرد که این موضوع میتواند سرآغاز ایجاد توسعه یک رابطهی راهبردی بین دو کشور باشد. البته قابل ذکر است در این زمینه موانع و مشکلات متعددی هم بر سر راه وجود دارد. به هر حال اگر مسئولان دو کشور عزم راسخ داشته باشند قاعدتا میتوانند موانع را کنار بگذارند. ![]() بصیرت: با توجه به نفوذ آمریکا در منطقه، نزدیکی ایران و روسیه تا چه اندازه به محدودسازی نفوذ آمریکا در منطقه تأثیر میگذارد؟ شعیب بهمن: ایران و روسیه در سیاست خارجی خودشان نوعی ضدهژمونگرایی را در نظام بینالملل دنبال میکنند. به این معنا که هر دو کشور از یک سو، یک جانبه گراییهای ایالات متحدهی آمریکا را در سطح نظام بینالملل نمیپذیرند و از سوی دیگر خواهان نظمی عادلانهتر در سطح جهان و روابط بین الملل هستند. در طول سال های گذشته این مسأله باعث شده است که مواضع خارجی به ویژه در حوزهی مسائل منطقهای بین ایران و روسیه تا حد زیادی به هم نزدیک باشد. در حال حاضر آنچه که از همکاریهای منطقهای بین تهران و مسکو مشاهده میکنیم این است که هر دو کشور دنبال محدود کردن نقش آمریکا و خواهان کوتاه کردن دست مداخلهگر آمریکا در تحولات منطقهای هستند. از یاد نبریم که ایران و روسیه در مناطق متعددی با هم منافع مشترک دارند. به عنوان مثال هر دو کشور در مناطقی نظیر آسیای مرکزی، منطقهی قفقاز، و منطقهی خاورمیانه خواهان عدم مداخله آمریکا و جلوگیری از نفوذ ایالات متحده در این مناطق هستند. در این زمینه هر چه روابط ایران و روسیه به هم نزدیکتر شود میتوانند با استفاده از ظرفیت ها و پتانسیلهایی که دارند، گامهای مؤثرتری بردارند، کما این که ما امروز میبینیم حداقل در مورد سوریه این مسئله به واقعیت پیوسته است. بصیرت: آیا نوع نگاه پوتین به ایران از حمایت لازم در حاکمیت روسیه برخوردار است. یعنی آیا دیدگاه متضادی در این زمینه میتواند وجود داشته باشد یا خیر؟ شعیب بهمن: در روسیه دیدگاه های مختلفی نسبت به رابطه با ایران وجود دارد. به هر حال بخش کوچکی از نخبگان غرب گرا در این کشور معتقد هستند که رابطهی با ایران برای روسیه سود چندان زیادی ندارد و این صرفا باعث تحقیر رابطهی روسیه با کشورهای غربی میشود، اما تعداد این دسته از نخبگان در این امر اندک است. باقی نخبگان روسی، از جمله ملیگراها، طیفهای راست گراها و همچنین طیفهای چپ که هنوز ایدهها و آرمان های کمونیستی دارند، معتقدند که ایران با توجه به مقاومت و ایستادگی که در برابر آمریکا داشته یک کشور قدرتمند در منطقه محسوب میشود. بر این اساس توسعه روابط با ایران میتواند برای روسیه مفید و سودمند باشد. بنابراین دیدگاهی که آقای پوتین دارد در بخش اعظمی از گروه ها و جریانهای سیاسی روسیه رواج دارد و اکثر جریانهای سیاسی روسیه به جز بخشی از نخبگان که به دیدگاه ها و جریان های غربگرا نزدیک هستند، بقیه حامی توسعه روابط با ایران هستند. در مجموع می توان گفت دیدگاه بخش اعظمی از گروه ها و جریان های سیاسی ر.سیه تقریبا به دیدگاه پوتین نزدیک است. بصیرت: در مجموع میتوان گفت که نوع نگاه روسیه کنونی به ایران با نوع نگاه شوروی به ایران متفاوت است یا خیر؟ شعیب بهمن: بله. تا حد زیادی این رویکرد تغییر کرده است. واقعیت امر این است که نظام بینالملل متحول و دگرگون شده است. در دورهی شوروی شاهد یک بلوکبندی غربی و شرقی بودیم. در همان دوره حداقل پیش از انقلاب، ایران در بلوک غرب در مقابل شوروی قرار داشت. در سالهای پس از انقلاب هم ایران یک راه سوم را پیش پای ملتهای جهان قرار داد که فراتر از بلوک شرق و غرب بود و آن راه انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی بود که این امر متمایزتر از سیاستهایی بود که در مسکو اتخاذ میشد. بر این اساس در دوران پس از انقلاب هم تا زمانی که شوروی به حیات خودش ادامه میداد، ما شاهد این بودیم که مسکو نگاه چندان خوبی نسبت به جمهوری اسلامی ایران نداشت. کما این که در جنگ ایران و عراق هم به عراقیها کمکهای بسیار زیادی کرد. در این رابطه در طول سالهای پس از فروپاشی شوروی سابق با توجه به تغییراتی که در نظام بینالملل رخ داده بود، روسیه جایگاه ابرقدرتی خودش را در شرایطی از دست داد که با هجمههای سنگین آمریکاییها مواجه شد. در بسیاری از مناطق پیرامونی که حوزهی نفوذ سنتی مسکو بود؛ آمریکاییها یا لشکرکشی کردند یا تلاش کردند تا از طریق برپایی انقلابهای رنگی، نخبگان حاکم بر آن کشورها را تغییر بدهند که این امر باعث شد که در بسیاری از مسائل جهانی تغییر و تحول جدی صورت بگیرد. به همین دلیل از زمانی که آقای پوتین بر سر کار آمده و قدرت گرفته است سعی کرده از یک طرف جایگاه روسیه را در جوامع بینالملل احیا کند و از طرف دیگر سعی کرده سیاستهای مستقلتری را نسبت به آمریکایی ها در نظام بینالملل در پیش بگیرد که همین امر باعث شده دردسرهای زیادی برای آمریکاییها به وجود بیاید. در حال حاضر میبینیم که در بحرانهایی که یک طرف آن روسیه است، آمریکاییها در آن بحرانها ناکام ماندهاند که نمونهاش بحران اوکراین یا بحران سوریه است. بنابراین مجموعه این مسائل باعث تغییر دیدگاه کرملین نسبت به مسائل جهانی و منطقهای شده و این تغییر تا حد زیادی باعث نزدیکی رویکرد روسیه به ایران شده است. به همین دلیل میبینیم که در مورد بسیاری از مسائل منطقهای و بینالمللی، جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه دارای مواضع مشترک و همسویی هستند. به نظر میرسد حداقل این دو رویکرد در سال های آینده در کرملین حاکم باشد. که این موضوع باعث می شود شاهد این باشیم که بین ایران و روسیه همکاریهای گستردهتری شکل بگیرد./ با تشکر از جناب آقای بهمن که وقت خود را در اختیار پایگاه بصیرت قرار دادند. منبع: سایت بصیرت [ دوشنبه 94/9/9 ] [ 3:47 عصر ] [ باران ]
[ نظرات () ]
|
|
[ طراح قالب : پیچک ] [ Weblog Themes By : PIcHaK.NeT ] |